Στόχος της διαγνωστικής και ερευνητικής μονάδας «Μοριακής Φυσιολογίας και Κλινικών Εφαρμογών» είναι αφενός η ανίχνευση νεώτερων αυτοαντισωμάτων (μυοσίτιδας, συστηματικού σκληροδέρματος, αυτοανόσων ηπατοπαθειών) σε ασθενείς με συστηματικά αυτοάνοσα νοσήματα και αφετέρου η διερεύνηση μοριακών μηχανισμών που διέπουν την παθογένεση και την κλινική έκφραση συστηματικών αυτοανόσων διαταραχών με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο σύνδρομο Sjögren και τις σχετικές συνοσηρότητες (λέμφωμα, κόπωση, υποκλινική αθηροσκλήρωση). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον επιδεικνύεται για το ρόλο του άξονα ενεργοποίησης ιντερφερόνης τύπου Ι /ενεργοποιητή των Β-κυττάρων (ΒΑFF) στο συστηματικό ερυθηματώδη λύκο, το σύνδρομο Sjögren, τις φλεγμονώδεις μυοπάθειες και τη νόσο COVID-19.
Τα τελευταία χρόνια, η ερευνητική ομάδα της μονάδας «Μοριακής Φυσιολογίας και Κλινικών Εφαρμογών» διερευνά το ρόλο των νεώτερων αυτοαντισωμάτων ορού στην έγκαιρη ανίχνευση, διάγνωση, φαινοτύπηση και πρόγνωση συστηματικών αυτοάνοσων ασθενειών που εμφανίζονται με μεμονωμένη προσβολή οργάνων, όπως η διάμεση πνευμονοπάθεια, το σύνδρομο ξηρότητας, οι απομυελινωτικές βλάβες του κεντρικού νευρικού συστήματος και φαινόμενο Raynaud. Kατά τη διάρκεια των τελευταίων 10 ετών λειτουργίας της ερευνητικής μονάδας έχουν δημοσιευτεί περισσότερες από 120 επιστημονικές εργασίες και κεφάλαια σε εθνικά και διεθνή ιατρικά περιοδικά και βιβλία.
Επιλεγμένη βιβλιογραφία
- Karathanasis DK, Rapti A, Nezos A, Skarlis C, Kilidireas C, Mavragani CP, Evangelopoulos ME. Differentiating central nervous system demyelinating disorders: The role of clinical, laboratory, imaging characteristics and peripheral blood type I interferon activity. Front Pharmacol. 2022 Aug 12;13:898049.
- Mavragani CP, Skarlis C, Kostopoulos IV, Maratou E, Moutsatsou P, Terpos E, Tsitsilonis OE, Dimopoulos MA, Sfikakis PP. Distinct type I interferon responses between younger women and older men contribute to the variability of COVID-19 outcomes: Hypothesis generating insights from COVID-19 convalescent individuals. Cytokine. 2022 Sep;157:155964.
- Georgakopoulou VE, Lembessis P, Skarlis C, Gkoufa A, Sipsas NV, Mavragani CP. Hematological Abnormalities in COVID-19 Disease: Association With Type I Interferon Pathway Activation and Disease Outcomes. Front Med (Lausanne). 2022 Mar 17;9:850472.
- Kintrilis N, Gravani F, Rapti A, Papaioannou M, Flessa CM, Nezos A, Antypa E, Papadaki I, Karageorgas T, Moutsopoulos HM, Mavragani CP. Subclinical atherosclerosis profiles in rheumatoid arthritis and primary Sjögren’s syndrome: The impact of BAFF genetic variations. Rheumatology (Oxford). 2022 Jun 11:keac337.
- Flessa CM, Zampeli E, Evangelopoulos ME, Natsis V, Bodewes ILA, Huijser E, Versnel MA, Moutsopoulos HM, Mavragani CP. Genetic Variants of the BAFF Gene and Risk of Fatigue Among Patients With Primary Sjögren’s Syndrome. Front Immunol. 2022 Mar 15;13:836824.
- Cinoku II, Verrou KM, Piperi E, Voulgarelis M, Moutsopoulos HM, Mavragani CP. Interferon (IFN)-stimulated gene 15: A novel biomarker for lymphoma development in Sjögren’s syndrome. J Autoimmun. 2021 Sep;123:102704.
- Mavragani CP, Kirou KA, Nezos A, Seshan S, Wild T, Wahl SM, Moutsopoulos HM, Crow MK. Expression of APOBEC family members as regulators of endogenous retroelements and malignant transformation in systemic autoimmunity. Clin Immunol. 2021 Feb;223:108649.
- Nezos A, Skarlis C, Psarrou A, Markakis K, Garantziotis P, Papanikolaou A, Gravani F, Voulgarelis M, Tzioufas AG, Koutsilieris M, Moutsopoulos HM, Kotsifaki E, Mavragani CP. Lipoprotein-Associated Phospholipase A2: A Novel Contributor in Sjögren’s Syndrome-Related Lymphoma? Front Immunol. 2021 Jun 18;12:683623.
- Theodorou E, Nezos A, Antypa E, Ioakeimidis D, Koutsilieris M, Tektonidou M, Moutsopoulos HM, Mavragani CP. B-cell activating factor and related genetic variants in lupus related atherosclerosis. J Autoimmun. 2018 Aug;92:87-92.
- Mavragani CP, Nezos A, Sagalovskiy I, Seshan S, Kirou KA, Crow MK. Defective regulation of L1 endogenous retroelements in primary Sjogren’s syndrome and systemic lupus erythematosus: Role of methylating enzymes. J Autoimmun. 2018 Mar;88:75-82.
- Mavragani CP, Sagalovskiy I, Guo Q, Nezos A, Kapsogeorgou EK, Lu P, Liang Zhou J, Kirou KA, Seshan SV, Moutsopoulos HM, Crow MK. Expression of Long Interspersed Nuclear Element 1 Retroelements and Induction of Type I Interferon in Patients With Systemic Autoimmune Disease. Arthritis Rheumatol. 2016 Nov;68(11):2686-2696.
- Ekholm L, Vosslamber S, Tjärnlund A, de Jong TD, Betteridge Z, McHugh N, Plestilova L, Klein M, Padyukov L, Voskuyl AE, B ultink IE, Michiel Pegtel D, Mavragani CP, Crow MK, Vencovsky J, Lundberg IE, Verweij CL. Autoantibody Specificities and Type I Interferon Pathway Activation in Idiopathic Inflammatory Myopathies. Scand J Immunol. 2016 Aug;84(2):100-9.
- Karageorgas T, Fragioudaki S, Nezos A, Karaiskos D, Moutsopoulos HM, Mavragani CP. Fatigue in Primary Sjögren’s Syndrome: Clinical, Laboratory, Psychometric, and Biologic Associations. Arthritis Care Res (Hoboken). 2016 Jan;68(1):123-31.
- Nezos A, Gravani F, Tassidou A, Kapsogeorgou EK, Voulgarelis M, Koutsilieris M, Crow MK, Mavragani CP. Type I and II interferon signatures in Sjogren’s syndrome pathogenesis: Contributions in distinct clinical phenotypes and Sjogren’s related lymphomagenesis. J Autoimmun. 2015 Sep;63:47-58.
- Papageorgiou A, Mavragani CP, Nezos A, Zintzaras E, Quartuccio L, De Vita S, Koutsilieris M, Tzioufas AG, Moutsopoulos HM, Voulgarelis M. A BAFF receptor His159Tyr mutation in Sjögren’s syndrome-related lymphoproliferation. Arthritis Rheumatol. 2015 Oct;67(10):2732-41.
- Nezos A, Papageorgiou A, Fragoulis G, Ioakeimidis D, Koutsilieris M, Tzioufas AG, Moutsopoulos HM, Voulgarelis M, Mavragani CP. B-cell activating factor genetic variants in lymphomagenesis associated with primary Sjogren’s syndrome. J Autoimmun. 2014 Jun; 51:89-98.
